Kur’ani Fisnik është libër të cilin All-llahu i Madhëruar ia zbriti prej qiellit të dërguarit të Tij Muhammedit sal-lall-llahu alejhi ve selem. Në te është i tërë udhëzimi, e tërë drita, përmban në vehte fjalët e All-llahut të cilat kanë për qëllim përmirësimin e krijesave, të mirën e njerëzimit dhe gjithë botërave.Thotë All-llahu i Madhëruar:

"ثshtë e vërtet se ky Kur’an udhëzon për atë rrugë që është më se e vërteta dhe i përgëzon besimtarët..." (suretu el-Isra 9).

2)

Fjala "Kur’an" e ka rrënjën prej foljes (قرا -يقرا ) "për të lexuar", që d.m.th. e shfaqi e qartësoi. Prandaj Kur’ani është qartësim Madhështor dhe shfaqje e haptë, në të cilën janë çiltëruar (kulluar) librat e mëparshme, si Tevrati të cilin ua zbriti All-llahu xhel-le shanuhu çifutëve apo Inxhilli të cilin ua zbriti All-llahu xhel-le shanuhu të krishterëve. Thotë All-llahu i Madhëruar:" Ne edhe ty (Muhammed) ta zbritëm (Kur’anin) e vërtet që ëhtë vërtetues i librave të mëparshme dhe garantuesi tyre." (suretu el-Maide-48).

Kur’ani Fisnik është fjalë e Zotit të botëve xhel-le shanuhu, por të folurit e Tij nuk është si të folurit e krijesave assesi. Të folurit e Krijuesit (All-llahut) ndryshon nga të folurit e krijesave dhe nuk i përngjan Atij.

All-llahu i Lartësuar thotë:" Asnjë send nuk është si Ai." (suretu esh-Shura 11)

Poashtu thotë: " Sikur Ne ta zbritnim këtë Kur’an mbi ndojnë kodër, do ta shihje atë të strukur e të çarë prej frikës nga All-llahu" (suretu el-Hashr -21).

Kur’ani është libër i udhëzimit, ai na thërret në hulumtimin e argumenteve të All-llahut të Madhëruar, në respektimin dhe nderimin e asaj që ka krijuar Ai, në të logjikuarit e krijimtarisë së Tij. Na thërret në të njohurit e asaj që e kemi të lejuar dhe të ndaluar (hallallit dhe haramit), në veprimin e punëve të mira dhe largimin nga punët e këqia.

All-llahu i Madhëruar thotë:" A nuk e studiojnë ata me vëmendje Kur’anin ? Por jo, ata janë zemra që kanë drynat e vet."(suretu Muhammed 24).

Gjithashtu thotë:"Ne Kur’anin e bëmë të lehtë për mësim, por a ka që ndokush që e merr për mësim."( suretu el-Fet-h 17).

All-llahu i Madhëruar e zbriti Kur’anin e urtë në qiellin e dunjasë në natën e Kadrit, natë e cila është prej netëve të muajit të begatshëm të Ramazanit. E pastaj, pas kësaj, e dërgoi melekun e Tij të madh Xhibrilin e bashkë me te edhe ajete fisnike nga Kur’ani deri te i dërguari jonë Muhammedi sal-lall-llahu alejhi ve selem, ku pas kësaj vazhdoi zbritja e Kur’anit disa vite me rradhë.

All-llahu i Lartësuar thotë:

" Ne e zbritëm atë (Kur’anin) në natën e Kadrit. E ç’të bëri ty të dijsh se ç’është nata e Kadrit. Nata e Kadrit është më e rëndësishme se një mijë muaj!" ( suretu Kadr 1-3).

6)

Vërtet kjo natë e bekuar është më e mirë se një mijë muaj, ngase ajo është nata e zbritjes së Librit Fisnik Përkujtuesit të Urtë, Dritës së Vërtet, te i dërguari i të mirës dhe udhëzimit, i dërguari i Zotit të botëve. Thotë All-llahu i Lartësuar:

" Muaji i Ramazanit që në të (filloi) të shpallet Kur’ani, që është udhërrëfues për njerëzit dhe sqarues i rrugës së drejt dhe dallues( i të vërtetës nga gënjeshtra)." ( suretu el-Bekare 185).

7)

Pejgamberit sal-lall-llahu alejhi ve selem vazhdoi t’i zbresë shpallja më tepër se njëzetë vite.

A thua vallë ç’është shkaku i gjithë kësaj?

Kjo ishte nder për Pejgamberin sal-lall-llahu alejhi ve selem i cili me këtë ndiente se gjithnjë është nën kujdesin dhe mbrojtjen e Zotit të tij, ngase Ai i cili e kishte dërguar, i Dashuri i tij nuk e harron dhe se Ai është mbrojtësi i tij.

8)

Kur’ani i Madhëruar është muxhize ( vepër e jashtëzakonshme, të cilën nuk mundet ta bënë njeriu vet. Me muxhize janë shërbyer Pejgamberët me ndihmën e All-llahut për tu dëshmuar popullit të tyre se me te vërtetë janë të dërguar të Tij.) për njerëzit dhe për të gjitha krijesat tjera, ngase ai është libri i All-llahut, e të gjithë këta nuk mund të sjellin diç të ngjashëm si ky. Thotë All-llahu i Madhëruar:

" E në qoftë se jeni në dyshim në atë që Ne i zbresim robit tonë, atëherë sillnie ju një kaptinë të ngjashme si ai ( Kur’ani) dhe thirrni ( për ndihmë) dëshmitarët tuaj (zotërat) pos All-llahut, nëse jeni të sinqertë (në thëniet tuaja se Kur’ani nuk është prej Zotit)." (suretu el-Bekare 23).

E nuk do të mund asnjëherë të bëjnë një gjë të tillë. As përafërsisht nuk mund ta bëjnë këtë, përkundrazi që ata ishin mu ata të cilët e flitnin gjuhën e pastër arabe, të cilëve u kishte zbritur Kur’ani në gjuhën e tyre, por megjithatë mbeten të gjithë të paaftë.

Thotë All-llahu i Lartësuar:" Libër që ajetet e tij janë të shkoqitura, duke qenë Kur’an arabisht për një popull që di ta kuptojë." ( suretu el-Fussilet 3).

9)

Kur’ani i Madhërishëm është libër i udhëzimit dhe i të vërtetës. Thotë All-llahu xhel-le shanuhu:

"Thuaj: Ai (Kur'an) është për besimtarët udhëzues e shërues." (suretu el-Fussilet 44).

Ky udhëzim Kur’anor përfshinë tri ndarje, të cilat përmbajnë gjithë atë që i përmirëson njerëzit në çështjet e kësaj bote dhe problemet e jetës së tyre.

Ndarja e parë: Paraqet besimin i cili është obligim për njerëzit që ta njohin dhe të besojnë në te: si besimi në All-llahun, Melaiket, Librat, të dërguarit dhe Ditën e gjykimit.

Ndarja e dytë: Paraqet dispozitat e sheriatit nëpërmjet të cilave njerëzit adhurojnë Zotine tyre, njohin atë çka i afron te Zoti i tyre dhe largohen nga ajo që i largon nga Ai.

Ndarja e tretë: Paraqet marrëdhëniet e mira ndërnjerëzore, e ato janë përmirësim dhe pastrim i shpirtit të besimtarit, që ta ngritë nga gjendja e tij, që t’i përforcojë lidhjet vëllazërore dhe ndihmën reciproke mes njerëzve.

E prej këtij morali është: sinqeriteti, durimi, mëshira, bëmirësia ndaj prindërve, e të tjera.

10)

E obligimi ynë ndaj Kur’anit është: Ta lexojmë atë; t’i studiojmë versetet e tij; t’i kuptojmë urdhërat dhe dispozitat e tij; t’i realizojmë ligjet, obligimet dhe urdhërat e tij; të largohemi nga ajo që që na ka ndaluar dhe që nuk e ka pëlqyer për neve, nga e gjithë ajo që e hidhëron All-llahun xhel-le shanunhu.

Metoda më e lehtë për mësimin e Kur'anit

Falenderojmë All-llahun dhe salatet dhe selamet i dërgojmë mbi shpirtin e të dërguarit tanë Muhammedit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, familjen dhe të gjithë shokët e tij.

Kjo metodë veçohet me atë se ia mundëson personit që ta mësoj mësimin shumë fortë, shpejtë dhe mbarimin e Kuranit për një kohë shumë të shkurtër. Ja pra në vijim një shembull i kësaj metode me një faqe të sures së El-Xhum'a:

1- Ajetin e parë e lexon njëzet herë:

يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

2- Ajetin e dytë e lexon njëzet herë:

هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ

3- Ajetin e tretë e lexon njëzet herë:

وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

4- Ajetin e katërt e lexon njëzet herë:

ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

5- I lexon këto katër ajete prej fillimi deri në fund të bashkuara me qëllim për t'i bashkuar

6- Ajetin e pestë e lexon njëzet herë:

مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَاراً بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ

7- Ajetin e gjashtë e lexon njëzet herë:

قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ

8- Ajetin e shtatë e lexon njëzet herë:

وَلا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَداً بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ

9- Ajetin e tetë e lexon njëzet herë:

قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

10- Ajetin e nëntë e lexon njëzet herë:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُلْهِكُمْ أَمْوَالُكُمْ وَلا أَوْلادُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ

11- I lexon ajete prej të pestës deri te i teti njëzet herë që ti lidhish.

12- I lexon ajetet prej të parës deri te i teti njëzet herë që ta përsosish (përforcojsh) mirë këtë faqe.

Kështu i përmbahesh kësaj metode kur ta mësojsh çdo faqe të Kur'anit dhe mos mëso në ditë më shumë se tetë ajete që mos të të shtohen shumë shpejt faqet e pastaj të të humbet orientimi i të mësuarit dhe ti harrojsh ata që ke mësuar.

*Nëse nesër dua të mësoj faqe të re çka të bëj?

Nëse në ditën e nesërme don që të mësojsh faqe të re para se të mësojsh faqen e re me metodën si të tregova, lexoje faqen e vjetër njëzet herë që mësimi i djeshit të jetë i përforcuar në mend, pastaj dil tek faqja e re dhe mësoje ashtu si të tregova.

*Si mundem të mësoj dhe të përsëris?

Mos e mëso Kur'anin pa përsëritje, përshkak se edhe nëse e mëson Kur'anin të tërë nga një faqe nga një faqe derisa ta kryesh, atëherë kur të duash të i përsërisish faqet që i ke mësuar në fillim do të shohish se i ke harruar faqet çka i kishe mësuar në fillim, metoda më e mirë është ajo që të mësosh faqe të reja dhe t'i përsërisish faqet e vjetra.

Ndaje Kur'anin në tre pjesë, ashtu çdo dhjetë xhuzë konsiderohet një pjesë, kurë të mësosh një faqe të re në ditë, përsëriti katër faqe të vjetra derisa të mësosh dhjetë xhuza e kur ti mësosh dhjetë xhuza të plota ndalohu nga të mësuarit faqe të reja një muaj të plotë, për të përsërit atë që i ke mësuar, çdo ditë përsërit nga tetë faqe.

Dhe pas përsëritjes një muaj, filloja me mësuar përsëri përmendësh duke mësuar nga një ose dy faqe sipas mundësisë dhe përsërit çdo ditë nga tetë faqe derisa të i mësojsh njëzet xhuza e kur ti mësosh atëherë ndalohu prej të mësuarit faqe të reja dy muaj, që ti përsërisish atë që e ke mësuar, e kur të kalojnë dy muaj duke përsëritë, filloja me mësuar përsëri përmendësh duke mësuar nga një ose dy faqe sipas mundësisë, dhe përsërit çdo ditë nga tetë faqe derisa ta kryesh tërë Kur'anin.

Kur ta kryesh tërë Kur'anin përsëriti vetëm dhjetë xhuzat e para një muaj të plotë, çdo ditë nga gjysëm xhuzi (10 faqe), e pastaj përsëriti njëzet xhuza (dm.th dhjetë të parat që i përsërite pastaj ia shton edhe dhjetë të tjera e bëhen 20 xhuza) një muaj çdo ditë gjysëm xhuzi dhe lexo çdo ditë tetë faqe nga dhjetë xhuzat e vjetër dhe pastaj kalon në përsëritjen e xhuzit të fundit një muaj çdo ditë gjysëm xhuzi (10 faqe) dhe tetë faqe nga dhjetë xhuzat e para dhe tetë faqe nga njëzet xhuzat e rreja.

*Si ta përsërisi tërë Kur'anin kur të mbaroj prej kësaj metodës?

Fillo me e përsërit tërë Kur'anin, çdo ditë nga dy xhuza duke i përsëritur nga tre herë në ditë, me këtë metodë do ta bëjsh hatme Kur'anin në çdo dy javë të përsëritur.

Me këtë metodë do të vazhdojsh dhe do të shohish se për një vjet e ke mësuar tërë Kur'anin shumë mirë, vazhdoje këtë metodë një vjet të tërë.

*Çka të bëj pas një viti pasi e kam krye Kur'anin ?

Pas një viti pasi që ta përsosish dhe ta kryesh përsëritjen e Kur'anit, le të jetë orari i përditshëm i leximit të Kur'anit ashtu si ka qenë orari i Pejgamberit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, i cili e ndante Kur'anin në shtatë pjesë d.m.th në shtatë ditë e bënte hatme Kur'anin fisnik, ka thënë Evs ibën Hudhejfe: "I pyeta shokët e të Dërguarit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, se si e ndani në pjesë Kur'anin fisnik? Thanë: Tre sure, pesë sure, shtatë sure, nëntë sure, njëmbëdhjet sure dhe hizbi mufassal prej sures Kaf deri në përfundim të Kur'anit." Transmeton Ahmedi.

Shpjegimi i kësaj është:

1- Në ditën e parë lexon prej sures Fatiha – deri në fundin e sures En-Nisa.

2- Në ditën e dytë lexon prej sures El- Maide deri në fundin e sures Et- Teube.

3- Në ditën e tretë lexon prej sures Junus deri në fund të sures En-Nahl

4- Në ditën e katërt lexon prej sures El-Isra deri në fund të sures El- Furkan.

5- Në ditën e pestë lexon prej sures Esh- Shuara deri në fund të sures Jasin.

6- Në ditën e gjashtë lexon prej sures Es-Saffat deri në fund të sures El- Huxhurat.

7- Në ditën e shtatë lexon prej sures Kaf deri në fund të sures En- Nas (Në fund të Kuranit).

E këtë pjesërim të Dërguarit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, e kanë përmbledhë dijetarët islam në dy fjalë (Femjun bi shevkin) فمْيٌ ِبشَوْق çdo shkronjë e këtyre dy fjalëve e simbolizon shkronjën e parë të sures nga e cila sure fillon pjesa e asaj ditës.

Si t'i dalloj ajetet e ngjajshme {muteshabih} në Kur'an ?

Metoda ma e mirë për me i dalluar ajetet e ngjajshme është që të marrish Kurani Kerimin dhe të i hapish dy faqet në të cilat ndodhën përngjasimi dhe shiqoje mirë dhe analizoje vetë se ku është dallimi dhe caktoi vetvetes një rregull që sa herë që ta përsërisish të të përkujton se çka është dallimi mes dy ajeteve.

Disa rregulla për mësimin përmendësh:

1/ E ke të obliguar që mësimin ta bësh me ndonjë hoxhë, që të ta përmirëson leximin.

2/ Mëso çdo ditë nga dy faqe, një pas namazit të sabahut dhe një pas namazit të iqindisë ose të akshamit, e me këtë metodë ke me e mësuar Kur'anin e plotë dhe të përforcuar mbrenda një viti, mirëpo nëse e shton sasinë e mësimit do të dobësohen mësimet e vjetra që i ke mësuar.

3/ Mësimi përmendësh duhet bërë prej sures En-Nas deri në suren El-Bekare se kështu është më lehtë, e kurrë ta mësosh të gjithë Kur'anin atëherë përsëritja duhet bërë prej El-Bekares deri në En-Nas.

4/ Mësimi përmedësh duhet që të bëhet prej Kur'anit të botimit të njëjtë e cila ndihmon përforcimin e Kur'anit në mende dhe përkujtimin e vendeve të ajeteve, fillimin dhe mbarimin e faqeve.

5/ Çdo kush që e mëson Kuranin, në dy vitet e para i shpërndahet atë që e ka mësuar, e këtë e quan dijetarët {Periudha e të mbledhurit} prandaj mos u brengos për haresat ose gabimet e tepërta që të ndodhin në Kur'an sepse kjo është periudhë e rëndë për t'u sprovuar, sikurse edhe shejtani në të ka pjesë të madhe ku ka me u munduar që të të ndalë nga të mësuarit e Kur'anit. Largoju këtyre vesveseve dhe vazhdo në mësimin e tij sepse Kur'ani është një thesar që nuk i jipet çdo kujt.

Dr. Abdul-Muhsin El-Kasim

Imam dhe hatib i haremit të Medines.

Përktheu: Enoll Jakupi